Petri was jonge mantelzorger: “Ik zou het precies weer zo doen”
Ongeveer een kwart van de Nederlandse kinderen en jongeren onder de 25 jaar is mantelzorger. Zij helpen mee met de zorg van een dierbare. Ze groeien hiermee op. Zien hun hulp als vanzelfsprekend. Herkennen zich daardoor niet als mantelzorger. Maar ze hebben wel verantwoordelijkheden die niet bij hun leeftijd horen. Daardoor hebben steeds minder tijd voor school, huiswerk of vrienden. En kunnen ze niet onbezorgd jong zijn. Zoals Petri van Laarhoven (24).
Tekst en fotografie: Hans Peters
In de zomer van 2019 kreeg Petri’s moeder een perforatie van de dikke darm. Petri: “In het ziekenhuis werd de darm afgesneden. Ze kreeg een stomazak en sondevoeding.” De ziekte had een grote impact op Petri. “Ik zat op havo 5, werkte als pizzabezorger en nu kwam er ook een stukje zorg voor ons moeder bij. Zoals medicijnen halen, huishoudelijke klusjes, wassen en koken. Want zelf kon ze niks meer. Soms lekte haar stoma. Dan hielp ik haar de boel weer schoon te maken. Ik vond dat best heftig, vooral voor haar.”
Ik zat op havo 5, werkte als pizzabezorger en nu kwam er ook een stukje zorg voor ons moeder bij.
Iedereen droeg zijn steentje bij
Gelukkig kreeg Petri wel hulp van zijn vader en broers. Petri: “Mijn vader heeft een aannemersbedrijf en regelde alle medische zaken, zoals een ziekenhuisbed of hulpmiddelen. In de avond hielp hij mee. Mijn moeder deed het typewerk voor het bedrijf. Dat nam mijn oudste broer over. Mijn andere broer waste de ramen. De thuiszorg kwam twee keer per dag langs om stoma en sondevoeding te vervangen en de wond schoon te maken. En de buren deden soms de was. Kortom, iedereen droeg zijn steentje bij.”
Ik koester die mooie tijd
In februari 2020 brak de pandemie uit. Petri: “Ineens mocht ik niet meer naar school en kreeg ik online les. Terwijl ik die schoolse omgeving juist nodig heb. Mijn motivatie zakte naar een dieptepunt. Ik besloot met de havo te stoppen en te gaan werken. Eerst in een verzorgingshuis, later in een warenhuis en als bezorger. Daarnaast zorgde ik voor mijn moeder. Ik zat altijd aan haar zij. Ze moest van de arts meer bewegen. Maar lopen deed erg pijn. Toch gingen we naar het winkelcentrum, arm in arm. Kon ze weer even mensen zien. We hebben in die tijd heel veel gepraat. Ik koester die mooie tijd.”
Ik zou het niet anders gewild hebben
Eind 2020 werd Petri’s moeder opnieuw geopereerd. Petri: “De artsen wilden de darmen aan elkaar hechten. Maar dat pakte niet goed uit. Nu zat er naast haar stoma een grote buikwond. Ze werd overgebracht naar het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam en kwam onder behandeling van dr. Boermeester, de beste darmspecialist van Nederland. Vanaf die tijd ging ik elke avond met mijn vader naar Amsterdam. Hierdoor werd alles nog drukker. Maar ik zou het niet anders gewild hebben. Ik kon er slecht tegen dat ze niet thuis was als ik thuiskwam.”
Ik ook van jou
Toch brak de dag aan dat ze nooit meer thuis zou komen, 4 februari 2023. Petri: “Ik kwam thuis en ze was er niet. De buren vertelden me dat ze met de ambulance naar Amsterdam was gebracht, met loeiende sirenes.” Ik hoorde later het slechte nieuws dat haar darm was geklapt. De ontlasting was in de buikholte en het bloed terechtgekomen en ze had bloedvergiftiging opgelopen. Petri: “Ik heb haar nog even telefonisch gesproken. Ze zei: ‘Ik ben blij dat je je kop boven water houdt’. Ik zei: ‘ik hou van jou’. Ze zei: ‘ik ook van jou’. Dat waren onze laatste woorden.” Omdat ze veel pijn had, werd ze onder narcose gebracht. Petri: “We zijn met z’n allen naar Amsterdam gegaan en ze in ons bijzijn vredig overleden.”
Ze zat altijd in mijn gedachten
Petri kijkt vol emotie terug op de afgelopen jaren. Petri: “Ik heb taken verricht die normaalgesproken een volwassene doet. Zoals haar wassen of haar wond schoonmaken. Hierdoor kon ik niet onbezorgd jong zijn. Ik probeerde wel te genieten. Beetje online kletsen met vrienden. Of op zaterdagavond Dungeons & Dragons spelen. Maar waar ik ook was, op school, op werk of bij vrienden, mijn moeder zat altijd in mijn gedachten. Toen ik jonger was, hadden mijn broers meer problemen dan ik. Zij kregen dan de volle aandacht. Thuis, bij ons moeder, kreeg ik nu de volledige aandacht. Ook dat heeft me zo goed gedaan. Als ik het opnieuw moest doen, zou ik het precies weer zo doen. Ik had wel wat meer energie willen steken in werk en school. Maar dat ging niet, alles ging om haar. En daar heb ik geen seconde spijt van.”
Ik heb taken verricht die normaalgesproken een volwassene doet. Zoals haar wassen of haar wond schoonmaken. Hierdoor kon ik niet onbezorgd jong zijn.
Worden wie je bent
Het gaat nu goed met Petri. “Ik werk in het distributiecentrum van The Sting modewinkel en zou wel sales medewerker willen worden. Misschien kan ik een interne opleiding volgen. En ik zit in een transitie. Ik ga worden wie ik ben, een vrouw. Ik wist dat altijd al. Maar ik wilde mijn familie niet extra belasten. Maar mijn moeder wist het al. Ze zei: ‘Petri, er zit je iets dwars, naast de zorg en school, vertel het me maar’. Toen heb ik het verteld. Ze heeft me nog geholpen een transgender therapeut te zoeken. Inmiddels ben ik volledig ge-out. Eigenlijk ben ik twee keer uit de kast gekomen, als mantelzorger én als transvrouw. Ik ben blij dat mijn moeder dit nog geweten heeft. En het kan nu alleen maar beter worden.”
Geniet van de tijd die je samen hebt
Petri raadt dan ook andere jonge mantelzorgers om vooral te genieten van de tijd die je samen hebt. Petri: “Koester deze tijd. Probeer te genieten van het zorgen voor, maar ook van de dingen die je samen buiten het verzorgen doet. Zoals gezellig kletsen of even naar buiten om te wandelen. Immers, de tijd die je samen hebt, is het meest belangrijke. Niet de tijd die je niet meer samen hebt.”